Perceptie

Vijf jaar geleden voerde de Washington Post een experiment uit. Een muzikant speelde op een koude januari-ochtend bijna drie kwartier op zijn viool in een metrostation in Washington. Precies 1097 mensen liepen voorbij, slechts zes mensen stopten om even te luisteren en twintig voorbijgangers gooiden achteloos wat geld in zijn mandje. Bij elkaar niet meer dan $32.

Maar de muzikant was niet zomaar iemand. Het was Joshua Bell, een van de meest getalenteerde muzikanten ter wereld, die deze ochtend de mooiste en moeilijkste stukken van Bach, Brahms en Schubert speelde op zijn Stradivarius-viool ter waarde van $3,5 mln. De avond ervoor gaf Bell een uitverkocht concert waarbij alle tickets minimaal $100 kostten.

Op waarde schatten

Het experiment toonde aan dat we zaken niet meer op waarde schatten als we iets op een andere manier gepresenteerd krijgen dan we gewend zijn. Het bewijst ook dat, als we serieus willen worden genomen, we ons moeten presenteren zoals van ons wordt verwacht en we in de juiste omgeving moeten staan. Een minister of een Kamerlid die op het Binnenhof de grootst mogelijke onzin uitkraamt, krijgt zendtijd en wordt serieus genomen. We luisteren geboeid naar de voorzitter of leden van belangrijke commissies, maar als diezelfde man op een sinaasappelkistje op het marktplein in Heerlen zou roepen dat Wouter Bos en de overheid hebben gefaald, zou iemand dan stil blijven staan en luisteren?

Het omgekeerde geldt ook. We herkennen zakkenrollers en zakkenvullers niet meer zolang ze eruitzien als de directeuren van woningcorporaties, vermogensbeheerder, commissaris of projectontwikkelaar, zeker als ze daarnaast ook nog prominent PvdA-lid zijn. Ideeën of oplossingen die niet aangedragen worden door iemand die het label ‘belangrijk’ draagt, worden niet gehoord. Funest, want dit brengt ons niet verder als samenleving.

Belangrijk leermoment

Terug naar Joshua Bell. Voor hem was dit experiment best pijnlijk. Hij had zich nooit gerealiseerd dat wanneer je voor een concertzaal speelt, het publiek je accepteert omdat het een duur kaartje heeft gekocht. Op deze ochtend in dit metrostation was hij continu onzeker: ‘Stel dat ze me niet goed vinden. Misschien haten ze mij.’ Zes momenten waren heel lastig en dat waren de eindnoten van het muziekstuk. Hij was gewend een ovationeel applaus te ontvangen, maar dat kwam er niet. Het was een belangrijk leermoment.

Laten we daarom bankiers en politici nooit meer met een aura van belangrijkheid bejegenen. Geen vanzelfsprekend applaus voor een politicus, commissaris, bankier of woningcorporatiedirecteur, maar gewoon beoordelen op de feiten en hun talent, net zoals we die man op het sinaasappelkistje beoordelen. Stilstaan bij het effect van de perceptie is de eerste stap naar een beter land.

Vermogensbeheer vergelijken

Meer weten? vul even de OranjeVM VermogensScan in
Klik hier voor de Online Gratis VermogensScan